Jak otrzymać 500 plus dla niepełnosprawnych?

Krok 1. Sprawdź, czy przysługuje Ci 500 plus dla niepełnosprawnych?

Z dniem 1 października 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.  Określa ona warunki nabywania prawa do pomocy finansowej, tryb przyznawania oraz zasady jego wypłacania i finansowania.

Świadczenie uzupełniające wynosi maksymalnie 500 zł i możesz się o nie ubiegać, jeśli:

• skończyłeś 18 lat,
• posiadasz orzeczenie dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji,
• nie jesteś uprawniony do świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych (np. emerytury, renty, zasiłku stałego albo zasiłku okresowego o charakterze innym niż jednorazowe ani nie jest uprawniona do świadczenia z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych), albo jesteś uprawniony do tych świadczeń, ale ich łączna wysokość brutto nie przekracza wyznaczonego progu dochodowego.
• masz polskie obywatelstwo, prawo pobytu lub prawo stałego pobytu w Polsce, jeśli jesteś obywatelem jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej albo Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej. Masz zalegalizowany pobyt w Polsce (jeśli jesteś obywatelem państwa spoza UE albo EFTA) oraz mieszkasz w Polsce.

Świadczenie uzupełniające natomiast nie przysługuje, jeśli jesteś osobą:

• która jest tymczasowo aresztowana lub odbywa karę pozbawienia wolności – z wyjątkiem kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.

Krok 2. Złóż wniosek o orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji

Zgodnie z art. 13 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

“W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji”.

Co oznacza zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych w myśl wymienionej ustawy?

Należy tu odróżnić pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych (poruszanie się, odżywianie, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, higieny osobistej) od pomocy w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego (robieniu zakupów, uiszczaniu opłat, składanie wizyt u lekarza, a także ogrzewanie mieszkania, tj. przynoszenie węgla lub opału oraz podstawowych czynności porządkowych).

Wszystkie wymienione czynniki opisują niezdolność do samodzielnej egzystencji. Oznacza to, że nie tylko i wyłącznie pomoc w czynnościach samoobsługi przykładowo mycie się, ubieranie czy jedzenie określają niezdolność do samodzielnej egzystencji. Jest to również pomoc w robieniu zakupów, przyniesienie ich do domu, ogrzewanie mieszkania i przyniesienie w tym celu węgla oraz inne czynności porządkowe, których osoba nie może wykonać ze względu na posiadaną niepełnosprawność.

Świadczenia – orzecznictwo ZUS a orzecznictwo zespołów

Zgodnie zaś z art. 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o:

• całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydawanym przez Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności,
• całkowitej niezdolności do pracy jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• częściowej niezdolności do pracy traktowany jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Osobie posiadającej orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji przysługuje:

• renta ZUS,
• zasiłek pielęgnacyjny,
• świadczenie uzupełniające 500 plus.

Potrzebujesz wiedzy w zakresie świadczenia 500 plus dla osób niepełnosprawnych, starszych oraz dzieci?

Polecamy serię naszych artykułów:

500 plus dla dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności
500 plus dla seniora. Świadczenie uzupełniające dla starszych
Pułapki w programie 500 plus dla niepełnosprawnych
800 plus dla niepełnosprawnych?

Zapoznaj się z materiałami. Dzięki wpisom zyskasz wiedzę i potrzebne informacje nt. świadczeń 500 plus.

Jak otrzymać orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji?

Orzecznictwo ZUS jest orzecznictwem do celów rentowych i stanowi podstawę ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Nie oznacza to jednak, że osoba, która posiada orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, nie może podjąć zatrudnienia w firmie. Może tego dokonać w określonych warunkach:

• jeśli pracodawca przystosuje stanowisko pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
• zatrudni osobę niepełnosprawną na podstawie telepracy.

Jak przebiega procedura orzekająca o niezdolności do pracy?

Po złożeniu wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy, do którego należy dołączyć zaświadczenie lekarskie ważne 30 dni, osoba zainteresowana jest wzywana na badanie przez lekarza orzecznika, chyba że jej przybycie do siedziby Oddziału ZUS nie jest możliwe ze względu na stan zdrowia. Wówczas badanie, na uzasadniony wniosek zainteresowanego, jest przeprowadzone w miejscu zamieszkania.

Na podstawie badania lekarz orzecznik wydaje orzeczenie o:

• całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji (dawna I grupa inwalidzka),
• całkowitej niezdolności do pracy (dawna II grupa inwalidzka),
• częściowej niezdolności do pracy (dawna III grupa inwalidzka).

Lekarz orzecznik ZUS może również wydać orzeczenie na podstawie dokumentacji medycznej bez przeprowadzenia badania. Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS doręcza się zainteresowanemu osobiście lub za pośrednictwem poczty. Ten właśnie sposób uzyskanie orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji można wykorzystać w przypadku przyznawania świadczenia uzupełniającego.

Oznacza to, że osoba niepełnosprawna, która nie posiada jeszcze orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, może dołączyć do wniosku o 500+ całą dokumentację medyczną. W tej sytuacji ZUS wraz z wnioskiem o świadczenie uzupełniające rozpatruje wniosek o przyznaniu orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Krok 3. Uzupełnij wniosek o świadczenie uzupełniające

Wniosek o przyznanie 500 plus dla osób niepełnosprawnych możesz złożyć nie wcześniej niż 30 dni przed spełnieniem wymaganych warunków przez wnioskodawcę. Świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca, w którym zostaną one spełnione, natomiast nie wcześniej niż od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Zatem możesz otrzymać wyrównanie 500 plus dla niepełnosprawnych wstecz.

Wniosek o świadczenie uzupełniające składa osoba zainteresowana lub jej opiekun do organu wypłacającego świadczenie emerytalno-rentowe albo rentę socjalną, czyli np. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Druk wniosku ESUN wydają placówki ZUS w punkcie informacyjnym w salach obsługi klientów lub można go pobrać ze strony internetowej ZUS.

ZUS 500 plus dla niepełnosprawnych wniosek — jakie informacje musisz zawrzeć?

We wniosku o przyznanie świadczenia uzupełniającego musisz zawrzeć informacje takie jak:

• dane identyfikacyjne, czyli: imię i nazwisko, obywatelstwo, imię ojca, PESEL, serie i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, datę urodzenia i płeć,
• adres zameldowania,
• adres zamieszkania i adres do korespondencji, jeśli są inne niż adres zameldowania,
• czy masz przyznane prawo do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych lub aktualnie starasz się o takie świadczenie: rodzaj świadczenia, wysokość świadczenia, nazwę instytucji, która wypłaca świadczenie i miejscowość, w której znajduje się jej siedziba.
• czy masz przyznane prawo do świadczeń z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych lub aktualnie starasz się o takie świadczenie: rodzaj świadczenia, wysokość świadczenia, nazwę państwa i zagranicznej instytucji, która wydaje decyzję w tej sprawie.
• oświadczenie, czy aktualnie przebywasz w areszcie śledczym lub zakładzie karnym.
• jeśli nie posiadasz polskiego obywatelstwa, wskaż czy masz prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i daty graniczne tego prawa.

Krok 4. Wyślij wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niepełnosprawnych

Wniosek o przyznanie 500 plus dla niepełnosprawnych możesz wysłać internetowo za pomocą Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS) lub możesz go złożyć osobiście w placówce ZUS, lub też można go wysłać listownie pocztą.

Świadczenie przysługuje od miesiąca złożenia wniosku, do którego musisz dołączyć:

• orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji, niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, bądź też orzeczenie wydane (przed 1 września 1997 r.) przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia o zaliczeniu do I grupy inwalidów. Co ważne, jeżeli organ emerytalno-rentowy posiada już takie orzeczenie, osoba wnioskująca nie musi już go dołączać do wniosku.
• jeśli masz prawo do emerytury lub renty zagranicznej, lub innego podobnego świadczenia zagranicznego, do wniosku dołącz dokument, który potwierdza, że masz do nich prawo ze wskazaniem ich wysokości. Dokument powinien być wystawiony przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych.
• prawomocny wyrok sądu, którym sąd przyznał prawo do dodatku pielęgnacyjnego.

Jeśli jesteś osobą niepełnosprawną ubiegającą się o świadczenie uzupełniające 500+, ale nie posiadasz jeszcze orzeczenia potwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji albo upłynął okres, na który zostało wydane, do wniosku dołącz:

• zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza jest ono ważne 30 dni,
• dokumentację medyczną i inne dokumenty, które mają znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej,
• orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli takie posiadasz.

Wniosek podpisuje wnioskodawca lub jego przedstawiciel ustawowy albo pełnomocnik. Możesz wycofać wniosek o 500 plus dla niepełnosprawnych pisemnie lub ustnie. Nie musisz uzasadniać wycofania wniosku o świadczenie uzupełniające dla osób niepełnosprawnych.

Krok 5. Przygotuj odwołanie, jeśli otrzymasz decyzję odmowną o przyznanie 500 plus

Wniosek o świadczenie uzupełniające jest rozpatrywany przez organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby niepełnosprawnej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. Decyzja wydawana jest w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, przykładowo uprawomocnienie orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji. W tym czasie dokonywana jest analiza wniosku i załączonej dokumentacji lub ewentualnie przeprowadzane postępowanie wyjaśniające.

Jeżeli nie zgadzasz się z decyzją ZUS o świadczeniu uzupełniającym, możesz się od niej odwołać do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sądu okręgowego pracy i ubezpieczeń społecznych. Należy tego dokonać w ciągu miesiąca od dnia otrzymania decyzji. Po tym terminie decyzja staje się prawomocna i nie można już się od niej odwołać. Odwołanie osoba niepełnosprawna składa w placówce ZUS. Można tego dokonać osobiście lub wysłać dokumenty pocztą. Postępowanie odwoławcze jest bezpłatne dla osoby niepełnosprawnej.

Zgodnie z art. 8 ustawy o świadczeniu uzupełniającym osoba, która pobrała nienależnie takie świadczenie, musi zwrócić 500 plus dla niepełnosprawnych w sytuacjach gdy:

• wypłacono świadczenie, choć ustały lub zmieniły się okoliczności będące podstawą jego przyznania lub ustalenia jego wysokości, a osobę pobierającą to świadczenie pouczono o tych sytuacjach,
• przyznano lub wypłacono świadczenie na podstawie fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach, gdy osoba pobierająca świadczenie świadomie wprowadziła organ w błąd,
• przyznano na podstawie decyzji, której nieważność następnie stwierdzono albo uchylono w wyniku wznowienia postępowania, i osobie odmówiono prawa do świadczenia,
• wypłacono innej osobie niż ta, którą wskazuje decyzja przyznająca świadczenie.

Co ważne, od kwot nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego nalicza się odsetki ustawowe za opóźnienie na zasadach określonych w prawie cywilnym, czyli od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty świadczenia do dnia zwrotu.

W przypadku konieczności zwrotu świadczenia uzupełniającego należy tego dokonać na rachunek bankowy, który wskaże właściwy organ. Ten z kolei przekazuje nienależnie pobrane świadczenia z odsetkami na rachunek bankowy Funduszu Solidarnościowego albo budżetu państwa. Należności od nienależnie pobranego świadczenia uzupełniającego przedawniają się z upływem 3 lat, licząc od dnia, w którym zapadła prawomocna decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranego (art. 8 ust. 4 ustawy o świadczeniu uzupełniającym).

Świadczenie uzupełniające 2023 a próg dochodowy. Jak dostać 500 plus dla niepełnosprawnych w pełnej kwocie?

Od 1 marca 2023 roku obowiązują nowe limity dotyczące uprawnienia osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji do pobierania 500+ w pełnej kwocie.

500 złotych otrzymają osoby, których dochód ze środków publicznych łącznie nie przekroczy kwoty 1657,80 zł. Obniżone świadczenie uzupełniające otrzymają niepełnosprawni z dochodem do 2157,80 zł. W tym przypadku stosowana jest zasada “złotówka za złotówkę”.

Pobierasz 500 plus dla osób niepełnosprawnych — poinformuj ZUS

O wszelkich zmianach, które mają wpływ na otrzymanie lub wysokość świadczenia, należy poinformować ZUS, szczególnie w sytuacjach:

• uzyskasz prawo do świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, w tym także do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym, które przyzna KRUS lub inny organ emerytalny, oraz będziesz pobierać takie świadczenie,
• zwiększy się kwota świadczenia finansowanego ze środków publicznych, które wypłaca podmiot inny niż ZUS (np. KRUS czy ośrodek pomocy społecznej),
• zostaniesz tymczasowo aresztowany albo będziesz odbywać karę pozbawienia wolności.

500 plus dla opiekunów osób niepełnosprawnych ubezwłasnowolnionych

Opiekunowie osób z niepełnosprawnością, które są ubezwłasnowolnione, posiadają pełnię praw do występowania a wszelkie świadczenia i ich pobierania w imieniu podopiecznego. Dlatego, jeśli jesteś tego typu opiekunem, nie wahaj się i złóż wniosek.

Twój podopieczny musi posiadać orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez ZUS, aby zostało mu przyznane 500 plus. Zanim więc będziesz mógł pobierać dodatkowe środki w ramach świadczenia uzupełniającego, zgromadź odpowiednie dokumenty: orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub dokumentację medyczną i odpowiednio wypełniony wniosek. Postępuj zgodnie z powyżej przedstawionymi procedurami.

Jak otrzymać 500 plus dla niepełnosprawnych – podsumowanie

Celem świadczenia uzupełniającego jest dodatkowe wsparcie finansowe osób niepełnosprawnych. Osobie, która pobiera emeryturę, rentę lub inne świadczenie finansowane ze środków publicznych i łączna kwota brutto tych świadczeń wynosi 1250,08 zł lub mniej przysługuje 500 zł na miesiąc.

Niepełnosprawna, niezdolna do samodzielnej egzystencji osoba, z łączną kwotą przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych w przedziale 1657,80 zł a 2157,80 zł otrzyma 500 plus dla niepełnosprawnych w obniżonej wysokości. Będzie to różnica pomiędzy kwotą 2157,80 zł i łączną kwotą przysługujących tej osobie świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych.

Co istotne, renta rodzinna i zasiłek pielęgnacyjny nie wlicza się do tego dochodu. Ponadto, jeżeli osoba niepełnosprawna podejmuje zatrudnienie, wysokość jej wynagrodzenia również nie jest brany pod uwagę. Listę świadczeń finansowanych ze środków publicznych, które są brane pod uwagę w świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, zamieściliśmy we wpisie pod tytułem “500 plus dla niepełnosprawnych“

Jeśli jesteś osobą niepełnosprawną, która nie posiada jeszcze orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, do wniosku o przyznanie świadczenia uzupełniającego dołącz całą dokumentację medyczną oraz orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (jeśli je posiadasz). ZUS w pierwszej kolejności wydaje decyzję o przyznaniu orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, a następnie o przyznaniu świadczenia uzupełniającego.

Osoba niepełnosprawna ubiegając się o świadczenie uzupełniające, może skorzystać z pomocy pracownika ZUS w Centrum Obsługi Telefonicznej:

• pod numerem telefonu 22 560 16 00 (opłata za połączenie jest zgodna z planem taryfikacyjnym danego operatora)
• za pośrednictwem e-maila cot@zus.pl
• przez czat na stronie www.zus.pl – konsultanci są dostępni w dni robocze: pon.– pt. w godz. 7.00–18.00
• w najbliższej jednostce organizacyjnej ZUS.

500 plus dla niepełnosprawnych forum: