Orzeczenie o niepełnosprawności bez tajemnic

Orzeczenie o niepełnosprawności. Co warto wiedzieć?

Na samym początku istotną kwestią jest wyjaśnienie podstawowych informacji i pojęć:

• dzieci do 16 roku życia zalicza się do osób niepełnosprawnych bez określania stopnia niepełnosprawności, natomiast w przypadku osób, które ukończyły już 16 rok życia orzekany jest jeden z trzech stopni niepełnosprawności: lekki, umiarkowany lub znaczny;
• orzekanie o stopniu niepełnosprawności jest, w myśl przepisów, orzecznictwem dla celów pozarentowych. Oznacza to, że orzeczenie o stopniu niepełnosprawności nie może być podstawą ubiegania się o rentę z ubezpieczenia społecznego (z tytułu niezdolności do pracy, czyli tzw. renty ZUS). Dokument ten powinien zawierać wskazania do szeroko pojętej rehabilitacji;
• orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest formalnie równoznaczne z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS lub KRUS oraz dawnym orzeczeniem Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia, czyli na cele rentowe. Oznacza to, że aby korzystać ze specjalnych świadczeń i przywilejów, osoby posiadające orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, KRUS lub dawnej KIZ nie muszą uzyskiwać orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Szczegółowo temat przysługujących uprawnień ze względu na posiadany status osoby niepełnosprawnej oraz procedurę krok po kroku, jak uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności omawiamy w poniższym artykule.

Zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności i procedura przyznawania orzeczeń – jak to wygląda w praktyce?

Orzekanie o stopniu niepełnosprawności należy do zadań Miejskiego, Powiatowego lub Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności mogą być przyznane na czas określony lub na stałe. Wszystko zależy od decyzji zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Co istotne, w momencie upływu terminu ważności dokumentu, osoba niepełnosprawna traci status osoby niepełnosprawnej, a tym samym traci również prawo do ulg, świadczeń finansowych czy dodatkowych uprawnień pracowniczych, jeśli jest zatrudniona. Wówczas ponownie powinna zgłosić wniosek do właściwego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności lub do organu rentowego w celu wydania dokumentu o niezdolności do pracy.

Warto wspomnieć, iż orzeczenia o zaliczeniu do grupy inwalidzkiej wydane na stałe przez Komisję ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia przed 01.01.1998 obowiązują obecnie w równym stopniu, co orzeczenia wydawane przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Pojawiają się jednak pewne różnice w zapisach, które wyjaśniamy poniżej:

• III grupa inwalidzka to obecnie lekki stopień niepełnosprawności,
• II grupa inwalidzka to umiarkowany stopień niepełnosprawności,
• I grupa inwalidzka to znaczny stopień niepełnosprawności.

Kto może ubiegać o status osoby niepełnosprawnej?

Orzeczenie o wskazaniach do ulg wydawane jest dla osób powyżej 16. roku życia. O uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności może starać się osoba, która:

• ma więcej niż 16 lat,
• ma naruszoną sprawność organizmu,
• jest osobą niezdolną do pracy zarobkowej albo potrzebuje przystosowania stanowiska pracy do jej schorzenia,
• wymaga opieki lub pomocy od innych,
• ma problemy z codziennymi czynnościami i potrzebuje urządzeń, które pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu na przykład protezy, implantu ślimakowego, osobistej pompy insulinowej.

Orzeczenie o niepełnosprawności a orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – czym się różnią?

Powiatowe Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności orzekają o:

• niepełnosprawności,
• stopniu niepełnosprawności,
• wskazaniach do ulg i uprawnień.

W przypadku osób, które ukończyły 16 rok życia orzeka się o stopniu niepełnosprawności, natomiast dzieci do 16 roku życia zalicza się do osób niepełnosprawnych bez określania stopnia niepełnosprawności. Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności jak również orzeczenia o wskazaniach do ulg należy do kompetencji tej samej instytucji, czyli zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

W sytuacji ubiegania się o zaliczenie do statusu osoby niepełnosprawnej, jeżeli Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności uzna, że zostały spełnione wymagane kryteria przez wnioskodawcę, wyda taką decyzję i przyzna orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Jeśli natomiast uzna, że wnioskodawca nie kwalifikuje się do uzyskania statusu osoby niepełnosprawnej, wyda orzeczenie o niezaliczeniu do niepełnosprawności lub niezaliczeniu do stopnia niepełnosprawności. Wówczas można złożyć odwołanie od tej decyzji do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Jakie choroby kwalifikują do otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności?

W kwalifikacji do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znacznego, umiarkowanego, lekkiego) brany jest pod uwagę zakres naruszenia organizmu ze względu na określone choroby. Do każdego schorzenia przypisany jest symbol przyczyny niepełnosprawności. Co istotne, orzeczenie może zawierać więcej niż jeden symbol, ale nie więcej niż trzy.

Oto schorzenia oraz przypisane do nich symbole przyczyny niepełnosprawności:

• 01-U – upośledzenia umysłowe w stopniu od umiarkowanego po głębokie,
• 02-P – choroby psychiczne przykładowo schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, demencja,
• 03-L – zaburzenia głosu,
• 04-O – choroby narządu wzroku,
• 05-R – upośledzenia narządu ruchu są to zaburzenia zarówno pourazowe, jak i wynikające ze schorzeń na przykład zapalenie stawów i kręgosłupa,
• 06-E – padaczka,
• 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia do których można zaliczyć niewydolność oddechową, chorobę niedokrwienną serca, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze wywołujące powikłania narządowe, miażdżyca, niewydolność żył głębokich,
• 08-T – choroby układu pokarmowego, takie jak przykładowo przewlekłe zapalenie trzustki,
• 09-M – choroby układu moczowo-płciowego,
• 10-N – choroby neurologiczne są to m.in. uszkodzenia nerwów, udar przemijający, odwracalny i dokonany,
• 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego,
• 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Jakie konkretne choroby kwalifikują do orzeczenia o niepełnosprawności? Temat ten wyczerpująco wyjaśniliśmy w artykule: Na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności

Jak złożyć wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności?

Aby konkretna osoba otrzymała status niepełnosprawnej musi wypełnić i złożyć odpowiedni wniosek. W tym celu należy zgłosić się do właściwej instytucji związanej z miejscem stałego pobytu wnioskodawcy, czyli do miejskiego lub powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności czy też do ośrodka pomocy społecznej, lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. Tam należy pobrać formularz wniosku i zaświadczenia lekarskiego. Do wniosku dołącza się dokumentację medyczną, karty informacyjne leczenia szpitalnego i inne dokumenty, na podstawie których komisja będzie mogła wydać orzeczenie o zaliczeniu do grona osób niepełnosprawnych.

Warto przed złożeniem wniosku zorientować się w szczegółach obowiązujących przepisów w danym powiecie. Wniosek można pobrać w zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności lub na ich stronie internetowej. Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o wydanie orzeczenia może liczyć na pomoc pracowników socjalnych ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie.

Kto i kiedy składa wniosek o wydanie orzeczenia?

Dokumenty wraz z wnioskiem w powiatowym zespole składa:

• osoba niepełnosprawna – jeśli ma więcej niż 18 lat,
• rodzic, opiekun prawny albo kurator – jeśli osoba niepełnosprawna ma mniej niż 18 lat albo jest ubezwłasnowolniona,
• kierownik ośrodka pomocy społecznej – jeśli zgodzi się na to osoba niepełnosprawna, jej rodzic, opiekun prawny albo kurator.

Kiedy należy złożyć wniosek o wydanie orzeczenia?

• w dowolnym momencie, jeśli osoba robi to po raz pierwszy,
• najwcześniej 30 dni przed końcem ważności aktualnego orzeczenia.

Gdzie składać wniosek o orzeczenie o niepełnosprawności?

Prawidłowo wypełniony wniosek o wydanie orzeczenia, zaświadczenie lekarskie oraz dokumentację medyczną należy złożyć w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności w miejscu stałego pobytu Osoby niepełnosprawnej lub:

• pobytu czasowego – jeśli osoba niepełnosprawna jest:
• poza miejscem pobytu dłużej niż 2 miesiące (na przykład w szpitalu albo u rodziny),
• osobą bezdomną,
• w zakładzie karnym albo poprawczym,
• w domu pomocy społecznej albo ośrodku wsparcia.

Powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności – adresy

Procedura wydania orzeczenia o niepełnosprawności

Po wypełnieniu wniosku należy skompletować dokumentację medyczną. Zaświadczenie o stanie zdrowia wypełnia lekarz, u którego leczy się osoba niepełnosprawna. Dokumenty należy złożyć w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o niepełnosprawności. Co istotne, zaświadczenie lekarskie jest ważne 30 dni od daty jego wystawienia. W ciągu miesiąca od daty złożenia dokumentów zostanie wyznaczony termin posiedzenia składu orzekającego, który zbada osobę niepełnosprawną. Wówczas ustali zakres jej ograniczeń oraz oceni stopień niepełnosprawności.

Obecność podczas posiedzenia jest obowiązkowa. W przeciwnym razie oraz w przypadku braku usprawiedliwienia sprawa nie zostanie rozpatrzona. Może jednak zdarzyć się tak, że osoba niepełnosprawna nie może się pojawić w danym dniu np. przez nagłą chorobę lub pogorszenie stanu zdrowia. Wtedy może wyjaśnić swoją nieobecność do 14 dni od dnia, kiedy miało odbyć się posiedzenie i zespół orzekający wyznaczy jego kolejny termin.

W sytuacji, gdy stan zdrowia osoby niepełnosprawnej nie pozwala stawić się na posiedzeniu przez dłuższy czas, może poprosić swojego lekarza o zaświadczenie, które to potwierdzi i w takim przypadku orzeczenie może zostać przyznane w sposób zaoczny.

Decyzja o ustaleniu stopnia niepełnosprawności i dokument orzeczenia jest wysyłany listownie na adres domowy lub można odebrać go osobiście w powiatowym zespole ds. orzekania. Osoba niepełnosprawna otrzyma go w ciągu 14 dni kalendarzowych od dnia, w którym odbyło się posiedzenie.

Zespoły do spraw orzekania – czy można się odwołać od decyzji urzędu?

Osobie niepełnosprawnej przysługuje prawo do odwołania się od wydanej decyzji, jeśli się z nią nie zgadza. Odwołanie kierowane jest do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Ma on na to 14 dni kalendarzowych od otrzymania orzeczenia. W tym celu należy złożyć odwołanie w powiatowym zespole ds. orzekania, natomiast zaadresowane do wojewódzkiego zespołu. Jeśli osoba niepełnosprawna nie zgadza się z decyzją wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności ma możliwość kolejnego odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W tym celu należy złożyć odwołanie w wojewódzkim zespole ds. orzekania zaadresowane do sądu w ciągu miesiąca od otrzymania orzeczenia wydanego przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności.

W momencie, gdy orzeczenie stanie się prawomocne, osoba niepełnosprawna może złożyć wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej. Posługiwanie się nią w bezpośredni sposób ułatwia korzystanie z przysługujących ulg i uprawnień, np. tańszych przejazdów kolejowych.

Co to znaczy, że orzeczenie o niepełnosprawności jest prawomocne?

Orzeczenie prawomocne to orzeczenie:

• od którego nikt nie wniósł odwołania,
• co do którego zrzeczono się prawa do wniesienia odwołania,
• wydane na podstawie wyroku sądu, który nie został zaskarżony.

W przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie orzeczenia, które uwzględniać będzie aktualny stan zdrowia.

Co zawiera orzeczenie o niepełnosprawności?

Dokument orzeczenia o niepełnosprawności, czyli wydawanego dla osób, które nie ukończyły 16 roku życia zawiera:

• oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie,
• datę wydania orzeczenia,
• datę złożenia wniosku,
• podstawę prawną wydania orzeczenia,
• imię i nazwisko dziecka, datę urodzenia, adres zamieszkania lub pobytu,
• numer PESEL,
• numer dokumentu potwierdzającego tożsamość dziecka,
• ustalenie lub odmowę ustalenia niepełnosprawności,
• symbol przyczyny niepełnosprawności,
• datę lub okres powstania niepełnosprawności,
• okres, na jaki orzeczono niepełnosprawność,
• wskazania określone przez skład orzekający,
• uzasadnienie,
• pouczenie o przysługującym odwołaniu,
• podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz pozostałych członków tego składu.

Dokument orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, czyli wydawane dla osób, które ukończyły 16 rok życia zawiera:

• oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie,
• datę wydania orzeczenia,
• datę złożenia wniosku,
• podstawę prawną wydania orzeczenia,
• imię i nazwisko osoby zainteresowanej,
• datę i miejsce urodzenia osoby zainteresowanej oraz adres zamieszkania lub pobytu,
• numer PESEL,
• numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,
• ustalenie lub odmowę ustalenia stopnia niepełnosprawności,
• symbol przyczyny niepełnosprawności,
• okres, na jaki orzeczono stopień niepełnosprawności,
• datę lub okres powstania niepełnosprawności,
• datę lub okres powstania ustalonego stopnia niepełnosprawności,
• wskazania określone przez skład orzekający,
• uzasadnienie,
• pouczenie o przysługującym odwołaniu,
• podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz pozostałych członków tego składu.

Stopnie niepełnosprawności na orzeczeniu

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy.

Niepełnosprawność, zgodnie z kryterium ustawowym, to niemożność efektywnego pełnienia ról społecznych tj. wypełniania zobowiązania wynikającego z zajmowanej pozycji społecznej przy korzystaniu przez osobę z przysługujących jej przywilejów i praw według bardziej lub mniej określonego wzoru, a więc niemożność bądź trudności w codziennej aktywności i uczestnictwie wynikającego z naruszenia sprawności organizmu.

Powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności wydaje w odniesieniu do osób, które ukończyły 16 rok życia orzeczenie o stopniu niepełnosprawności i określa jeden z trzech stopni niepełnosprawności:

• lekki stopień niepełnosprawności – do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne. Standardy w zakresie kwalifikowania do lekkiego stopnia niepełnosprawności określają kryteria naruszonej sprawności organizmu powodujące:

1. istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy, co oznacza naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w porównaniu do wydajności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną;
2. ograniczenia w pełnieniu ról społecznych, co oznacza trudności doświadczane przez osobę zainteresowaną w relacjach z otoczeniem i środowiskiem według przyjętych norm społecznych, jako skutek naruszonej sprawności organizmu;
3. możliwość kompensacji ograniczeń oznacza wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

• umiarkowany stopień niepełnosprawności – do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Standardy w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające naruszenie sprawności organizmu powodujące:

1. czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w pkt 3, w okresach wynikających ze stanu zdrowia;
2. częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w pkt 3.

• znaczny stopień niepełnosprawności – do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące:

1. niezdolność do pracy – co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu;
2. konieczność sprawowania opieki – co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem;
3. konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych – co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.
4. Przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy w zakresie, o którym mowa w pkt 2 i 3.

Orzeczenie o zaliczeniu do grona osób niepełnosprawnych – co jeszcze decyduje o jego przyznaniu?

Co istotne, ocena stanu zdrowia nie jest jedynym wyznacznikiem niepełnosprawności. Orzecznictwo przy określeniu stopnia niepełnosprawności uwzględnia zarówno fizyczne, psychiczne jak i społeczne aspekty funkcjonowania człowieka. W związku z tym wystąpienie naruszenia sprawności organizmu nie musi oznaczać niepełnosprawności, natomiast intensywność tego czynnika nie wpływa bezpośrednio na ustaloną niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności, jeżeli w następstwie jego występowania nie dochodzi do istotnych ograniczeń w sferze społecznej lub zawodowej.

Kiedy orzeczenie może być przyznane na stałe?

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności przyznawane jest na czas określony (jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia) lub na stałe (jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy);

W przypadku zdecydowanego pogorszenia się stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca dokumenty wydany przez miejski zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności lub organ wyższej instancji może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniające aktualny stan zdrowia. Może się wydarzyć tak, że osoba która wcześniej miała przyznany umiarkowany stopień niepełnosprawności, po kolejnej komisji i ponownym rozpatrzeniu sprawy przez powiatowy zespół ds. orzekania i uwzględnieniu pogorszenia się stanu zdrowia może zostać zaliczona do znacznego stopnia niepełnosprawności.

Legitymacja osoby niepełnosprawnej

Orzeczenia o niepełnosprawności to nie wszystko, co leży w kompetencjach zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. Po uzyskaniu orzeczenia o stopniu niepełnosprawności i po uprawomocnieniu decyzji można zwrócić się do zespołu do spraw orzekania o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej. Legitymacja ta jest rodzajem dowodu tożsamości (ze zdjęciem) i ułatwia uzyskanie różnych ulg i uprawnień. Dzięki niej wszelkie formalności związane z dostępem do uprawnień dla osób niepełnosprawnych są uproszczone lub wręcz możliwe do realizacji, przykładowo korzystając z ulgowych przejazdów należy podczas kontroli okazać dokumenty potwierdzające, że dana osoba posiada status niepełnosprawnej.

Wydawanie legitymacji jest również zadaniem powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Legitymacja wydana przez zespół do spraw orzekania zawiera następujące dane:

• imię i nazwisko osoby niepełnosprawnej,
• numer PESEL,
• termin ważności orzeczenia,
• symbol przyczyny i stopień niepełnosprawności.

Zarówno symbol przyczyny, jak i stopień są wpisywane do legitymacji pod postacią QR kodu, co gwarantuje pełną ochronę tych danych jako szczególnie wrażliwych. Jest to rozwiązanie nowe, do dnia 31 sierpnia 2017 r. stopień niepełnosprawności wpisywany był z urzędu. Z dniem 1 września 2017 r. zmianie uległ wzór blankietu legitymacji. Od tego dnia nie jest zatem możliwe wystawienie legitymacji na wzorze obowiązującym do dnia 31 sierpnia 2017 co oznacza, że realizacja wszystkich wniosków złożonych do dnia 31 sierpnia powinna zostać do tego dnia zakończona. Co istotne legitymacje wystawione przed dniem 1 września br. zachowują ważność na czas w nich określony. Zatem korzystanie z ulg i uprawnień jest terminowe. Jeśli natomiast osoba niepełnosprawna wystąpi z wnioskiem o wydanie legitymacji wg nowego wzoru nie jest traktowane to jako duplikat i jest to bezpłatne. Za wydanie takiego duplikatu powiatowy zespół pobiera opłatę w kwocie 15 zł. Wówczas ponownie można korzystać z przysługujących ulg i uprawnień.

Co daje orzeczenie o stopniu niepełnosprawności? Podsumowanie

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest prawnym potwierdzeniem statusu osoby niepełnosprawnej. To ten dokument upoważnia do korzystania z przysługujących ulg i uprawnień osobom niepełnosprawnym. Orzeczenia o niepełnosprawności wydane przez organy rentowe dają też możliwość pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Aktualne orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności daje prawo do:

• świadczeń rodzinnych,
• zasiłku pielęgnacyjnego,
• świadczenia pielęgnacyjnego,
• specjalnego zasiłku opiekuńczego,
• możliwość uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych,
• możliwość uczestnictwa w projektach i działaniach dedykowanych dla osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej i aktywności zawodowej,
• w zakresie zatrudnienia korzystania ze ściśle określonych przywilejów pracowniczych (dotyczy znacznego i umiarkowanego stopnia): dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni, dodatkowej 15 minutowej przerwy w pracy, krótszego wymiaru czasu pracy,
• możliwość pozyskania dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego przez jego pracodawcę, oraz zwrot kosztów przystosowania i wyposażenia stanowiska pracy oraz zwrot kosztów szkolenia pracownika i zwrot kosztów zatrudnienia pracownika wspomagającego, a także zwolnienie z wpłat na PFRON,
• refundacja składek ZUS w przypadku prowadzenia działalności przez osobę niepełnosprawną,
• ulgi w podatkach,
• ulgi w komunikacji miejskiej (każde miasto posiada swój regulamin),
• ulgi w przejazdach w PKP i PKS,
• udogodnienia dla osób niepełnosprawnych na lotnisku i w samolocie,
• zwolnienie z opłat radiowo-telewizyjnych,
• ulgi na telefony komórkowe oferowane przez operatorów sieci komórkowych,
• ulgi pocztowe – udogodnienia związane z usługami pocztowymi,
• ulgi w biletach w muzeach, na basenach, ZOO lub innych obiektów,
• dofinansowanie do sprzętu komputerowego lub innego sprzętu rehabilitacyjnego z PFRON,
• uprawnienia w m.in. przechodniach, aptekach,
• możliwość pozyskania karty parkingowej.